[73] นวเม สาตสุขนฺติ ตีสุ ฌาเนสุ สุขํฯ อุเปกฺขาสุขนฺติ จตุตฺถชฺฌานสุขํฯ

[74] ทสเม สมาธิสุขนฺติ อปฺปนํ วา อุปจารํ วา ปตฺตสุขํฯ อสมาธิสุขนฺติ ตทุภยํ อปฺปตฺตสุขํฯ

[75] เอกาทสเม สปฺปีติการมฺมณนฺติ สปฺปีติกํ ฌานทฺวยํ ปจฺจเวกฺขนฺตสฺส อุปฺปนฺนสุขํฯ นิปฺปีติการมฺมเณปิ เอเสว นโยฯ ทฺวาทสเมปิ อิมินาว อุปาเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

[77] เตรสเม รูปารมฺมณนฺติ รูปาวจรจตุตฺถชฺฌานารมฺมณํ, ยํกิญฺจิ รูปํ อารพฺภ อุปฺปชฺชนกํ วาฯ อรูปารมฺมณนฺติ อรูปาวจรชฺฌานารมฺมณํ, ยํกิญฺจิ อรูปํ อารพฺภ อุปฺปชฺชนกํ วาติฯ

สุขวคฺโค ทุติโยฯ

(8) 3. สนิมิตฺตวคฺควณฺณนา

[78-79] ตติยสฺส ปฐเม สนิมิตฺตาติ สการณาฯ ทุติยาทีสุปิ เอเสว นโยฯ นิทานํ เหตุ สงฺขาโร ปจฺจโย รูปนฺติ สพฺพานิปิ หิ เอตานิ การณเววจนาเนวฯ

[84] สตฺตเม สเวทนาติ ปจฺจยภูตาย สมฺปยุตฺตเวทนาย สติเยว อุปฺปชฺชนฺติ, นาสตีติ อตฺโถฯ อฏฺฐมนวเมสุปิ เอเสว นโยฯ

[87] ทสเม สงฺขตารมฺมณาติ ปจฺจยนิพฺพตฺตํ สงฺขตธมฺมํ อารมฺมณํ กตฺวาว อุปฺปชฺชนฺติฯ โน อสงฺขตารมฺมณาติ อสงฺขตํ ปน นิพฺพานํ อารพฺภ น อุปฺปชฺชนฺติฯ น โหนฺตีติ มคฺคกฺขเณ น โหนฺติ นาม, ผเล ปตฺเต นาเหสุนฺติฯ เอวเมเตสุ ทสสุปิ ฐาเนสุ ยาว อรหตฺตา เทสนา เทสิตาติฯ

สนิมิตฺตวคฺโค ตติโยฯ

(9) 4. ธมฺมวคฺควณฺณนา

[88] จตุตฺถสฺส ปฐเม เจโตวิมุตฺตีติ ผลสมาธิฯ ปญฺญาวิมุตฺตีติ ผลปญฺญาฯ

[89] ทุติเย ปคฺคาโหติ วีริยํฯ อวิกฺเขโปติ จิตฺเตกคฺคตาฯ

[90] ตติเย นามนฺติ จตฺตาโร อรูปกฺขนฺธาฯ รูปนฺติ รูปกฺขนฺโธฯ อิติ อิมสฺมิํ สุตฺเต ธมฺมโกฏฺฐาสปริจฺเฉทญาณํ นาม กถิตํฯ

[91] จตุตฺเถ วิชฺชาติ ผลญาณํฯ วิมุตฺตีติ ตํสมฺปยุตฺตา เสสธมฺมาฯ

[92] ปญฺจเม ภวทิฏฺฐีติ สสฺสตทิฏฺฐิฯ วิภวทิฏฺฐีติ อุจฺเฉททิฏฺฐิฯ ฉฏฺฐสตฺตมานิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

[95] อฏฺฐเม โทวจสฺสตาติ ทุพฺพจภาโวฯ ปาปมิตฺตตาติ ปาปมิตฺตเสวนภาโวฯ นวมํ วุตฺตวิปริยาเยน เวทิตพฺพํฯ

[97] ทสเม ธาตุกุสลตาติ อฏฺฐารส ธาตุโย ธาตูติ ชานนํฯ มนสิการกุสลตาติ ตาสํเยว ธาตูนํ อนิจฺจาทิวเสน ลกฺขณตฺตยํ อาโรเปตฺวา ชานนํฯ

[98] เอกาทสเม อาปตฺติกุสลตาติ ปญฺจนฺนญฺจ สตฺตนฺนญฺจ อาปตฺติกฺขนฺธานํ ชานนํฯ อาปตฺติวุฏฺฐานกุสลตาติ เทสนาย วา กมฺมวาจาย วา อาปตฺตีหิ วุฏฺฐานชานนนฺติฯ

ธมฺมวคฺโค จตุตฺโถฯ